SI VIS PACEM, FELIX VIVES

A guerra é moi antiga e os anceios de paz na antiga Roma tras sufrir un século de cruentas batallas inspiran ao poeta Tibulo. O pobo romano  entón o que máis desexaba  era pasar a súa vida como un pacífico campesiño.

Quis fuit, horrendos primus qui protulit enses?

 ¿QUEN FOI O PRIMEIRO QUE EMPUÑOU AS HORRENDAS ARMAS?

                Quam ferus et vere ferreus ille fuit !

¡QUÉ CRUEL E INSENSIBLE FOI AQUEL¡

                Tum caedes hominum gener, tum proelia nata,

ENTÓN AS MATANZAS NACERON, ENTÓN NACERON AS BATALLAS

                tum brevior dirae mortis aperta via aperta est...

ENTÓN FOI ABERTO O CAMIÑO MÁIS BREVE DA TERRIBLE MORTE

               

                Divitis hoc vitium est, nec bella fuerunt,

A CULPA É DO PRECIADO OURO, NON HOUBO GUERRAS

                faginus astabat cum scyphus ante dapes

CANDO O VASO DE MADEIRA ESTABA DIANTE DOS ALIMENTOS.

                Non arces, non vallus erat, somnumque petebat

NON HABÍA FORTALEZAS, NIN EMPALIZADAS

                securus sparsas dux gregis inter oves.

E O PASTOR SOÑABA SEGURO ENTRE OVELLAS DISPERSAS.

                Tunc mihi vita foret, vulgi nec tristia nossem,

DAQUELA VIVIRÍA E NON COÑECERÍA AS FUNESTAS ARMAS

                arma nec audissem corde micante tubam

NIN ESCOITARÍA A TROMPETA CO SOBRECOLLIDO CORAZÓN.

                Nunc ad bella trahor, et iam quis forsitan hostis

AGORA SON ARRASTRADO Á GUERRA E XA QUIZAIS UN INIMIGO

                haesura in nostro tela gerit latere...

LEVA AS ARMAS QUE FERIRÁN O NOSO COSTADO.

                At nobis aerata, lares, depellite tela,...

MAIS, DEUSES PROTECTORES, LEVADE LONXE DE MIN AS ARMAS DE BRONCE

                Quis furor est atram bellis accersere mortem?

¿QUÉ TOLERÍA É A DE CHAMAR COAS GUERRAS Á NEGRA MORTE?

                Inminet et tacito clam venit illa pede.

ESTÁ SOBRE NÓS E ELA ACHÉGASE SIXILOSA CON PASO QUEDO

                Non seges est infra, non vinea culta, sed audax

ALÍ EMBAIXO NON HAI COLLEITAS, NIN VIÑAS CULTIVADAS,SENÓN

                Cerberus et Stygiae navia turpis aquae;

O FEROZ CANCERBERO E O BARQUEIRO NOXENTO DA LAGOA ESTIXIE

                illic percussisque genis ustoque capillo

ALÍ COAS FAZULAS GOLPEADAS E QUEIMADA A  CABELEIRA

                errat ad obscuruos pallida turba lacus...

VAGA CARA OS ESCUROS LAGOS UNHA PÁLIDA MOITEDUME ...

               

Pace bidens vomerque nitent- at tristia duri

COA PAZ  OS ARADOS E LEGÓNS BRILLAN, PERO A FERRUXE INVADE 

militis in tenebris occupat arma situs-...

AS FUNESTAS ARMAS DO INSENSIBLE  SOLDADO ...

At nobis, Pax alma, veni spicamque teneto,

VÉN A NÓS, PAZ FECUNDA, E TRAE CONTIGO O PAN,

perfluat et pomis candidus ante sinus.

 ENCHE TAMÉN CON FROITOS O TEU BRANCO SEO.

                                                                                                             Tibulo I, 10.