xoves, 25 de xaneiro de 2018

DOMUS, VILLA et INSULA


1-Ubi habitamus? Familia Claudiae magnam villam rusticam habitat. In oppido villae non sunt; oppidum domos et insulas habet. Domus et villa magnae sunt, sed insulae parvae.  Villa vestibulum, atrium, tablinum, triclinium, perystilum, culinam et cubicula habebat. Lucius per vestibulum in villam intrat et Claudiam  Marciamque in atrio videt.  Atrium compluvium et impluvium habet, ubi aqua pluviae est.

2-Cubiculum locus est ubi domini, liberi et servi dormiunt.  Tablinum locus est ubi dominus laborat, amicos accipit, libros legit, epistulas scribit, pecuniam numerat et cetera. In culina servae cibum parant et in triclinio dominus et domina cum amicis cenant.  Peristylum hortus villae est, rosas larariumque habet. Domus in oppido quoque multa cubicula habet, insula autem pauca cubicula habet neque atrium nec peristylum nec tablinum nec triclinium nec culinam.



VoCABULA
accipio,-is-ere: recibir
aedificium-ii(n): edificio
amicus,-a,-um: amigo
aqua,-ae(f): auga
atrium, ii (n): adro, entrada da casa
autem(adv) pola contra
ceterus,-a-um: restante
cibus, -i (m): comida
compluvium,-ii(n): piscina interior que recolle a auga da chuvia
cubiculum, -i (n): cama; dormitorio.
culina, -ae(f): cociña.
domina, -ae(f): señora, dona.
dominus, -i(m): señor, dono.
domus,-i (f): mansión, casa nobre
dormio,-is.-ire: durmir
epistula,-ae(f): carta
familia, -ae(f): familia
habeo, -es-ere: ter
habito,-as,-are: vivir
hortus,-i (m); xardín; horto.
impluvium, íi(n): tellado inclinado para recoller a auga da chuvia
insula,-ae(f): bloque de pisos 
lararium; ii(n): altar con lume dedicado aos protectores da casa
lego,-is-ere: ler
liberi,-orum(m): fillos.
locus,-i(m): lugar, espazo.
nec / neque(conx). nin
numero,-as-are: contar
oppidum,-i(n): cidade fortificada
paucus,-a,-um: pouco
pecunia,-ae(f): diñeiro.
per (prep. de acusativo): a través de
perystilum,-ii(n): patio interior con columnas
pluvia, -ae(f): chuvia
quoque(adv): tamén.
rusticus, -a, -um: rural, de campo
scribo,-is.-ere: escribir
serva,-ae(f): escrava
servus,-i(m): escravo
tablinium,ii (n): escritorio 
triclinium,-ii(n): triclinio (asento para o comedor)
ubi (adv): onde
vestibulum,.ii(n): recebidor
video.-es-ere: ver
villa, -ae (f): granxa.

domingo, 21 de xaneiro de 2018

Preparando textos

TRABALLANDO COAS PREPOSICIÓNS: Debes fixarte nos exemplos iniciais e logo pasar á ilustración da sala de estar intentando ubicara as distintas mascotas do avó usando correctamente preposicións e as palabras de cada animal no caso correspondente:

A seguir uns vídeos para ver e practicar e un par de textos para traducir:

Domini et servi

Per decem annos

Daedalus:

domingo, 7 de xaneiro de 2018

LUPA CAPITOLINA ET ALIAE FABULAE



      Perlege: LUPA CAPITOLINA

Sobre o Perfecto e o Imperativo

Textos de repaso:

COLUMBA ET FORMICA
Iuxta aquae ripam columba pennas albas levabat et in aqua formicam parvam videbat. Formica multis cum lacrimis columbam orabat.

Columba, mota misericordia, herbas secat et formicae dat. Statim formica enatabat et columbae multas gratias dabat.

Agricola columbam videbat et sine mora sagittas parat, sed formica videt agricolam et mordet. Agricolae sagitta in terram cadebat et columba alba in auras volabat.



 Iuxta: a carón
agricola,-ae: labrego
aqua, -ae: río, auga.
aura,-ae: aire
cado,-is, er: caer.
columba, ae: pomba
do, das, dare: dar
enato-as-are: nadar
formica,-ae: formiga
lacrima-ae. bágoa.
levo,-as-are: elevar
oro,-as-are: pedir, rogar
mordeo,es-ere: morder
mota ( participio do verbo conmover)
ripa,-ae: ribeira
seco,-as-are: cortar
paro,-as-are: preparar
penna,-ae: pluma, ás
misericordia,-ae: compaixón.
mora, ae: demora, retraso
sagitta- ae: frecha
statim: de inmediato
video, es-ere. ver
volo,-as-are: voar.

-AENEAS: Graeci magnum equum ligneum fecerunt. Multi viri armati intus latebant.
Equum ante portas Troiae collocaverunt,  sicut donum deae Minervae.

-Graeci autem deponere arma simulaverunt  atque  in insulam Tenedum, proximam Troiae, navigaverunt.
Troiani, igitur, crediderunt  dolis  Graecorum.

Moenia  aperuerunt  atque magnum equum  intra moenia acceperunt.
-Noctu Graeci in equo occultati liberati sunt.

Graeci occultati quoque in Tenedo  redierunt  atque  Troiam incenderunt.


Iam totum oppidum flagabat.  Venus pium Aeneam monuit:

Salutem quaere, fuge et Penates Troiae in alienas terras porta”. 
-Aeneas imperio deae  paruit
et suos deosque Penates in naves imposuit.

Venti ad insulam Delum naves gesserunt,
ubi deus Apollo semper cultus erat pie.
Aeneas enim consulere potuit deum.

- Aeneas tremens vocem Apollinis audivit:
Navigate in Italiam ibique novas sedes quaerite,
Iuno multos labores vobis imponet.

Sed Venus, mater tua, nunquam vos deseret”.

Accipio,is,ere,-cepi: recibir
ad: prep. cara a
Aeneas,ae (m): Eneas
Alienus,a,um: alleo
Aperio,is,ire,-ui: abrir
Apollo,Apollinis (m) o deus Apolo.
Arma,-orum(n.pl.) armas
armatus, a, um:
audio,is,ire,-vi: oir
autem:conx. por outro lado
credo,is,ere,credidi: crer
colloco,as,are,-avi: colocar
consulo,is,ere: consultar
cultus, us(m): culto relixioso
dea,ae (f): deusa
Delus, -i: Delos
deus,i (m): deus
depono,is,ere, -posui: deixar
desero,is,ere: abandonar
dolus,-i (m): engano
donum,i (n): agasallo, ofrenda
equus,i (m): cabalo
facio,is,ere,feci: facer
flago,is,ere: arder
fugo, is,ere: fuxir
gero,is,ere,gessi: levar
graecus, a, um:
iam:adv. xa
ibi: adv. alí
igitur: adv. así
imperium,ii (n) mandato
impono,is,ere.-posui: impoñer/ colocar dentro.
incendo,is,ere, incendi: incendiar
insula,ae(f):
intra: prep. no interior de
intus: adv. dentro de
Iuno, iunonis (f): a deusa  Xuno
labores: acus.pl. m.
lateo,es,ere,-ui: agocharse
liberatus,a,um: liberados

 ligneus,a,um: de madeira
magnus,a, um:
Minerva,ae:
moenia,-ium: murallas
Moneo,es,ere-ui: advertir
multus,a,um:
navigo,as,are,-avi:
noctu: adv. de noite
novus,a,um:
occultatus,a, um: agochado
oppidum-i (n): cidade fortificada
pareo,es,ere,-ui: obedecer
Penates, ium: deuses do fogar e da patria
pius,-a,-um: piadoso
pie: adv. piadosamente
porta, ae( f):
porto,as,are,-avi:levar
possum,potes, posse,potui: poder
proximus,a,um:
quaero,is,ere: procurar
redeo,-is,ire, redii: volver
sedes: acus. pl. f. asentamento
sicut: adv. de igual modo que
simulo,as,are,-avi: aparentar
Tenedus,i: Tenedos
Tremens: de tremeo: tremendo
Troia,ae(f)
ubi:adv. onde
ventus,i(m): vento
Venus,Veneris: Venus
vir,-i(m):
vos: nom. acus./ vobis (dativo pl. a vós)
vox,vocis(f) vocem acusativo: voz