Texto praa traducir: CORPUS HUMANUM
xoves, 31 de marzo de 2022
mércores, 30 de marzo de 2022
DA SOCIEDADE DA GENS
Como nos contan tradicionalmente a historia de Roma?
Como a imos contar nós?
Os idus de marzo
Como podedes comprobar no apartado de IDUS E KALENDAS situamos a morte de Xulio César nos idus de marzo como introducción inicia ao achegamento á historia de Roma.
• Pregunta básica: Por que mataron a César? Provoca
unha reflexión sobre a historia romana centrándonos no momento álxido da
crise da República no ano 44 a.C.
• Esta historia que agora ides reelaborar, tentará por unha banda lembrar a división tradicional da historia de Roma estudada en cursos anteriores aquilo de: MONARQUÍA, REPÚBLICA e IMPERIO, para acto seguido poñer en cuestión esta visión divindindo este período da Historia da Antiga non por sistemas de goberno, senon polo verdadeiro motor da historia, a socio-economía, é dicir, Roma pasou da sociedade da GENS (onde a linaxe era fundamental para a estrutura social de Roma)á sociedade dos SERVI (isto é ESCRAVISTA) pois vai ser o "servus", o escravo, o motor desta etapa (un de cada tres habitantes de Roma será un escravo).
A SOCIEDADE DA GENS EN ROMA
Estudaremos en primeiro lugar a Sociedade da Gens romana nos momentos máis críticos desta etapa: O paso da Monarquía á República.
A MONARQUÍA ROMANA
• A primeira etapa da Historia a
denominada monarquía romana que navega entre capítulos pseudomitolóxicos
e lendarios como o referido a Rómulo e Remo , por exemplo, ou ao Rapto da
Sabinas. Pero debemos saber que en realidade hai unha diferenza substancial
entre as clases existentes na primeira Roma fundada por pastores,
posiblemente os patricios á beira do río Tíber e aproveitando as
importantes rutas comerciais que facían do lugar un lugar estratéxico de
interese onde se asentan tamén novos poboadores, posiblemente os
plebeos.
• Os patricios contan con todos os
dereitos políticos fronte
aos plebeos que aínda que son considerados habitantes da cidade están
desprovistos de dereitos políticos. Son os patricios os que gobernan e escollen
ao rex. O rei que acaparaba todos os poderes o civil, o xudicial, o
militar e o relixioso na súa persoa tiña carácter vitalicio e era escollido
nunha asemblea só de patricios chamada "comitia curiata",
deixándose aconsellar de cando en vez polos máis vellos e experimentados
patricios, un consello de anciáns denominado Senatus (senex en latín significa
vello).
Do 753 ao 509 a.C. din que houbo 7 reis en Roma, catro de linaxe albano-sabina e tres de orixe etrusca.
- No cambio de sistema de goberno: Da Monarquía á República ano 509 a.C.
DA MONARQUÍA Á REPÚBLICA
• SPQR, non significa San Pedro Quere Rosquillas,
senón o Senatus PopulusQue Romanum (o Senado e mais o Pobo de Roma).
• Foi efectivamente o Senado quen
asumiu tras a expulsión do último Rei de Roma e dos Etruscos o poder efectivo
na cidade que acababa de derrotar a unha civilización, a Etrusca, que en boa
medida era parte do seu ser. Roma non era só a capital do Lacio, a zona central
de Italia, viña de facerse dona dunha boa parte do norte da Península.
• Os senadores, ese consello de
anciáns,
determinaraon escoller para gobernarse aos magistrati, cargos políticos
e militares que tiñan unha duración limitada: 1 ano case todos eles, e
eran cargos colexiados, é dicir, que o desempeñaban dúas ou máis persoas
á vez.
• Tamén repartiron os poderes nos
distintos cargos dos maxistrados que non cobraban eran o cursus honorum.
O CURSUS HONORUM: A carreira política
• Cargos CUM IMPERIUM. Os máis
importantes e aos que se accedía despois de pasar polos outros de menor
importancia) eran:
- Consules
(político-militar) Cargo que duraba 1
ano e eran sempre dous.
- Praetores
(xudicial)
Estes eran escollidos nos Comitia
Centuriata (asemblea con maioría de patricios)
• Os cargos SINE IMPERIUM son:
- Aediles
(goberno do municipio)
-
Quaestores
(administración da facenda).
Estes eran escollidos nos Comitia
Tributa (asemblea com maioria plebeos)
• Quen decidía quen podia votar?
Uns cargos
especiais serían os Censores (que duraban 5 anos por ser os que nese
período comprobaban os recursos económicos para elaborar o padrón de votantes
nos comitia ou censo). Escollidos entre os ex-consules, é dicir, entre os
patricios.
Loita
pola equiparación de dereitos patricio-plebea. Ao pouco de proclamada a República os
Plebeos inician unha longa carreira pola obteción de dereitos políticos dos que
estaban exentos.
• Comezou no ano 494 cunha Folga
xeral. Os plebeos marchan ao monte Sacro ameazando aos patricios con
segregarse de Roma. A cidade quedou colapsada e os patricios acordaron que
os plebeos tivesen uns maxistrados propios os "tribuni plebis" con
dereito a veto sobre calquera actuación do Senado e dos outros maxistrados
que serían escollidos nos "concilia plebis", unha asemblea só de
plebeos.Tampouco serían feitos escravos polo impago das débedas.
• No 451 a reivindicación lévase ao terreo das leis, solicitan os plebeos que estas sexan escritas para evitar malas interpretacións que favorezan as irregularidades. O código de leis coñecido como "Lei das XII Táboas". Unha das leis inxustas era a de non poder casar entre patricios e plebeos, este dereito foi aprobado no 440.
Finalmente os
plebeos mellor situados economicamente foron accedendo a cargos políticos tradicionalmente
nas mans dos patricios. No ano 342 por vez primeira dous plebeos foron
cónsules. A equiparación de dereitos estará plenamente conquerida no 287
a.C. cando o Senado recoñece forza de lei ás decisións das asambleas da plebe
e mesmo admite que prevalezan sobre as súas decisións. Os patricios e os
plebeos ricos vanse entender xa e situación das clases sociais en Roma está xa
cambiando, o que vai derivar na segunda etapa da república, a da crise que
coincide no tempo co comezo das conquistas romanas fóra de Italia, outro factor
desestabilizador da sociedade da gens, esta que caracteriza tanto monarquía
como á primeira etapa da República.
• As dúas etapas nas que se adoita
dividir a República Romana, que durou do 509 ata o 27 a.C., son:
- Loita
pola equiparación de dereitos patricio-plebea (ata o 287 a.C)
- Crise da República a partir das Guerras
Púnicas (264-146 a. C.) do século III-II a.C. OLLO: Comezo da expansión de Roma fóra de
Italia coa que Roma cambiará de status cara á SOCIEDADE DOS SERVI
xoves, 24 de marzo de 2022
MATRIMONIUM nos tempos CAESAR
Para rematar a semana, antes de rematar o mes da muller e recuperando a tradución dunha interesante lápida parlante romana que fixemos o 8 de marzo, abordamos a visión de xénero na época de Iulius Caesar:
A MULLER NO MATRIMONIO ROMANO É, ANTE TODO, UN VENTRE
Para quen é nobre e notable, contraer matrimonio en Roma equivale a unirse a outra familia influínte e nobre. Os pais organizan as vodas dos seus fillos, sen contar coa opinión dos interesados. A muller, ao casar pasa de estar supeditada á autoridade do seu pai a ficar baixo a do seu marido. O se cometido consiste en ser fértil e ocuparse dos labores da casa. Ao final da República Romana, mellora a situación da muller casada, que pasa a ser "independente" desde o punto d evista moral e económico. Nesta época, é moi frecuente que os romanos casen unha ou máis veces, repudien ou se divorcien, máxime nunha sociedade na que as alianzas e amizades adoitan durar pouco.
Catón (un orador deste período) escribe a este respecto: "ë intolerable que se prostitúa a autoridade pública a través de alianzas matrimoniais e que se utilice ás mulleres para que uns cantos compadres se distribúan provincias, armas e poderes."
Tanto Pompeio como César tiveron varias esposas: O primeiro casa con Iluia, filla do segundoe, á morte desta, Cesar pide a man da filla de Pompeio a cambio de entregarlle a súa sobriña neta en matrimonio; Pompeio rexeita o ofrecemento e casa coa viúva de Craso, un dos homes máis ricos de Roma e un dos seus mellores amigos.
O amor en Roma dá unha imaxe tal de depravación que cabería preguntarse se existe a fidelidade conxugal. En público, os romanos deben comportarse pudicamente: non podían bicarse. Pero en casa, o amo desquítase cos seus escravos, xa sexan homes ou mulleres. Os esposos a miúdo profesan indiferencia mútua, e cada un vive a súa vida, aínda que coidando de que non saia á luz ningún escándalo. En Roa, todo o mundo búrlase dos amoresde Pompeio, pois, reiteradamente xura que atopou a súa media laranxa, e amosase en público cal adolescente que vive o seu primeiro amor. Polo xeral, valórase máis o sexo que o amor.
(Do libro de Charlotte Bernard e Claudius: César y Roma)
CUESTIONARIO:
1- Investiga sobre o Escándalo da BONA DEA
2- Relaciona o que neste texto de Charlotte Bernard co que se deduce do rol nda muller na lápida parlante de Claudia
luns, 14 de marzo de 2022
IDUS DE MARZO
Que son os Idus de Marzo?
luns, 7 de marzo de 2022
CONTIDOS 2ª Avaliación
GRAMÁTICA
- Repaso da 1ª e 2ª declinación (adxectivos)
- Repaso dos Verbos en latín: Presente, Imperfecto, ademais do Futuro e Pretérito
- TERCEIRA DECLINACIÓN
Temas en consonante (Substantivos)
CULTURA
- MARCIUS E O CALENDARIO Á ROMANA
TRADUCIÓN
DIE MULIERIS
No día da Muller:
1- Traduce este texto. Que tipo de texto cres que é?
Logo pasa a reflexionar sobre o seu contido:
Hospes, quod dico paullum est, asta ac
pellege.
Hic est sepulcrum hau pulchrum pulchrae feminae.
Nomen parentes nominarunt Claudiam.
Suum maritum corde dilexit suo.
Gnatos duos creauit. Horum alterum
in terra linquit, alium sub terra locat.
Sermone lepido, tum autem incessu commodo.
Domum servavit. Lanam fecit. Dixi. Abi.
VOCABULA
abi: imperativo do verbo abeo: marchar.
ac= et conx. e
alius,-a,-ud (pron. Outro)
alter, altera, alterum, (indefinido) “un”
asto, as, are: deter(se)
commodus,-a,-um: comedido, sen esaxeracións
cor, cordis(n) corazón
creo,-as-are- avi: crear, enxendrar
dico, is, ere,dixi: dicir
diligo, -is,-ere, dilexi: amar
domus,-i (f). Casa
facio,-is,-ere, feci: facer( tecer)
femina, -ae(f): muller
gnatus, i: (m) fillo
haud: adv. non
hic: adv. aquí.
horum ( “destes” xenitivo plural de hic,
haec, hoc: este)
hospes, -itis: estranxeiro
incessu: de paso, de andar
lana,-ae: (f) la (tecido desta materia)
lepidus,-a,-um: lixeiro, agradable
linquo,-is,-ere, linqui: deixar.
loco,-as,-are,-avi: colocar
marirtus,-i: (m)marido
nomen-inis(n) nome
parens, parentis (m e f): pai e nai
paullus,a,um: pouco
perlego, -is, ere: Ler por completo.
pulcher,-chra, -chrum: fermoso
sermo,-onis(m) conversa
sepulcrum,- i ( n) sepulcro
servo.-as-are,-avi: coidar, atender
tum autem “ ademais”