DEFUNCTI

 

Sempre que se achegan estas datas de Defuntos lembro cousas como que aos nenos da Illa de Arousa lles resulta tan familiar pedir unha "esmoliña para os defuntiños que van alá" ou que existira de vello un costume funerario romano no que os mortos tenten dialogar eternemente cos vivos:

VIATOR, VIATOR:

QUOD TU ES, EGO FUI;
QUOD NUNC SUM, ET TU ERIS."

Para traducir esta estela: Debes usar distintos tempos do verbo SUM

nunc: adv agora

quod: (pronome relativo neutro) o que 

viator,- oris: camiñante.

Este costume chegou á Gallaecia porque nunha das estelas funerarias que consevamos no Museo Provincial de Lugo ataopamos esta inscrición:

UT, QUI LEGIS, DICAS:  "SIT TIBI TERRA LEVIS"

Para traducir esta estela:

dico,-is.-ere, dixi, dictum: dicir ( segunda persoa presente de subxuntivo) 

lego, is, -ere, legi, lectum: ler (segunda persoa do presente indicativo)

levis, -e: adxec. leve, lixeiro

sit:  verbo sum terceira persoa singular do presente de suxuntivo .

terra, ae: terra

tibi: pronome persoal tu en dativo (para ti) 

ut: conx. para

Por último e para rematar por hoxe traio unha estela falante cargada de humor, a ver se sodes capaces de traducila:

POSITUS EST HIC LEBURNA MAGISTER MIMARIORUM, QUI VIXIT ANNOS PLUS MINUS CENTUM. 

- ALIQUOTIES MORTUUS SUM, SED SIC NUMQUAM! OPTO VOS AD SUPEROS BENE VALERE.

Nomes Propios:

Leburna (Nome dun home porque di a contuanuación que é magister mimariorum, é dicir: mestre de mimos ou actores).

Superi,-orum: subs. plural Deuses (seres Superiores).

VOCABULARIO

ad: prep. a 

aliquotiens: adv. ás veces

annus- i: ano

bene: adv: ben

centum : num.  cen

hic: adv. aquí.

minus:adv.  menos

mortuus, - a, -um (participio do verbo morior: morir) morto. 

numquam: adv. nunca.

opto, -as, -are, -avi, -atum: desexar, pedir

plus: adv. máis.

pono,-is, -ere, posui, positum: Sepultar (acción de colocar ou depositar un cadáver)

sic: adv. así, deste modo.

valeo, -es. -ere, valui.-itum- ser útil, servir, pero aquí seguramente como na fórmula de saúdo acompañada do adverbio bene: estar ou ir ben, tamén estar alegre ou contento.

vivo, -is, -ere, vixi, victum: vivir

vos: pronome pers: vos

QUAESTIONES:

I- CONVERTERE IN LINGUAM GALLAECIAM  STELAS 

II- AUDETE SAPERE (para saber máis atrevédeos a lembrar o que víramos na Aula Clásica do curso pasado)

DECLINATOR

Imos comezar a traballar con esta ferramenta que nos axudará a traducir máis e mellor. 

EXERCITIA

Repaso da materia dada 1º avance do curso

 Para  preparar a proba do 1º avance do curso imos repasar a seguinte materia dada:

- AB INITIO:

      NUMERI ET LITTERAE

- INTRA MUROS:

       CASUS ET DECLINATIONES 

                   - Conceptos de caso e de declinación.

                    -  Cadro: Nome dos casos, funcións e tradución. 

                     - Cadro dos xenitivos das 5 declinacións

                     - Cadro das desinencias da 1ª declinación. 

       CONIUGATIONES: VERBA (I) 

              Ollo repasar:  A) Cadro das desinecias verbais

                                     B) As distintas conxugacións latinas.

                                     C) Os tempos de PRAESENS ET IMPERFECTUS

  - EXERCITIA

            A orde das palabras en latín: SUXEITO, COMPLEMENTOS e VERBO. 

            As concordancias de xénero e número ( lembrade que existen palabras neutras en latín).

           Traballamos oracións copulativas ou atributivas (co verbo SUM) Gallaecia nostra terra est 

           Suxeitos e atributos en nominativo. 

           Oracións con nominativos e palabras en xenitivo da 1ª e da 2ª declinacións. Familia romana II 

- CULTURA 

            ITALIA ANTIGA, MATER LINGUAE LATINAE

            QUAE MATER LINGUAE LATINAE EST?

            FACTA ET VITA (I): O nacemento en Roma. Os nomes das persoas

FAMILIA ROMANA (II)

 FAMILIA ROMANA (II)

CONIUGATIONES LINGUAE LATINAE

Imos aprender  tres cousas nesta entrada: 

As conxugacións do verbos regulares en latín.

As desinencias verbais que usa o latín máis hanitualmente.

E dous dos tempos de Indicativo máis usados: O Presente e o Pretérito Imperfecto que son ben parecidos aos que usamos en galego como comprobarás.  

Entra no seguinte enlace onde tamén hai actividades para comprobar que asimilaches o explicado.

VERBA (I)

EXERCITIA (II): CASUS NOMINATIVVS ET GENITIVUS

 

COMPLETE et DEIN TRADUCITE!
 

 Illa _______filia  erat (Petri, romanus, puer,)

 Arbores ______ floridae erant. (romanus,vir, horti)

 Viri _____ laeti sunt. (romanae, Romae, templum)

Poeta  filiam _________ amabat.  (puella, templorum, Claudii)

 

MUTATE VERBA SINGULARIA PLURALIA

casus nominativus:

F.:  PUELLA __________  DOMINA ___________

 

M.: FLUVIUS__________ PUER_________ VIR_______  MAGISTER____________

 

N.: TEMPLUM __________

 

MUTATE VERBA  PLURALIA SINGULARIA

casus genitivus:

F.: PUELLARUM ____________

 

M.: PUERORUM _____________ VIRORUM ____________

 

N.: TEMPLORUM _____________

TRADUCITE:

In horto villae multi pueri et  multae puellae sunt.

  CC         CN                SUX                          Vbo.

 

In villa Claudii servi et servae cum dominis habitant.

  CC        CN        SUX                CC               Vbo.

 

Claudia  parva filia Aemiliae est. Claudia cum Lucio in horto ludit.

  SUX     ATRIB       CN       Vbo   SUX      CC            CC       Vbo.

 

Liberi Aemiliae et Claudii in via cum amicis ludunt.

SUX           CN                    CC        CC          Vbo.

VERTERE IN LINGUAM LATINAM

O mozo romano de Xulia

A amiga galega de Antón e Claudia.

Marco é o fillo fermoso de Laura e Pedro.

Os inimigos de Roma eran moitos.

Os mozos da terra galega.

As amigas das rosas brancas.

O pai de Marco e as fillas de Claudia.

As fillas de Xulio e Emilia son altas.

Os fillos de Roma son amigos dos gregos.

Os deuses dos templos romanos.

Os templos dos deuses gregos.

QUID EST "FACTA ET VITA"?

Hoxe presentamos outra das seccións do noso blog: 

FACTA ET VITA

 

CASUS ET DECLINATIONES

 Imos asentar o concepto de caso e descubrir o de declinación a través dos seguintes vídeos e, sobre todo, o enlace que presentamos a seguir:

DOS CASOS ÁS DECLINACIÓNS

INTRA MUROS

 Xa é hora de entrar dentro dos muros da Gramática Latina para poder asaltar esta fortaleza.

HABEMUS CASUS!

Bótalle un ollo a estes dous vídeos e mañá falaremos deles na clase.