luns, 13 de febreiro de 2023

A orixe da Ladaíña da sardiña de Marín

 

Unha ladaíña é unha oración específica que acompaña ao rezo do Rosario que antes se facía en latín. Moita xente non entendía ben o latín logo era natural recitar de memoria os textos o que deu lugara a todo tipo de interpretacións sobre os significados desta palabras latinas. Un exemplo nolo deixou o Padre Sarmiento que pensaba que o que en misa dicía   FIDES SPES CARITAS el pensaba que dicía: "Feas son estas caritas".  É por iso que de vello as oracións en latin foran parodiadas con frecuencia polo pobo en momentos como o Entroido. Hai unha parodia medieval coñecida como a "Misa dos Tolos".

En Marín o Enterro da Sardiña que se celebra o mércores de cinza conserva unha ladaíña que se observamos a estrutura do rosario en latín veremos como se foi imitando o son das verbas latinas nalgúnas casos dun xeito moi semellante a como soaban en latín, pero d´nadolle un sentido ben distintos.

Poe exemplo, a coñecida introdución reproduce o son e acento:  Un ollón, dous ollos ollóns imita por exemplo o son da frase grega da oración latina: Kyrie eleison, Kyrie eleison (Señor, ten piedade) 

A seguir colocamos en dúas columnas a versión orixinal en latín e a versión irónica cos peixes para que repares nas semellanzas e nas diferenzas entre ambas:

LATÍN            LADAIÑA DA SARDIÑA(Marín)

Kyrie, eleison. //       Un ollón      

R. Kyrie, eleison//    dous ollóns

V. Christe, eleison //  tres ollóns

 R. Christe, eleison // catro ollóns

V. Kyrie, eleison. //   sinco ollóns.

 R. Kyrie, eleison.  //  Quita o calsón

V. Christe, audi nos. // Viste o calsón

 R. Christe, audi nos. // Quita o calsón.

EN LATÍN V. Christe, exaudi nos. R. Christe, exaudi nos.                                                       

EN MARÍN:  Que será de nós (bis) Que faremos nós (bis)

LATÍN: V. Pater de cælis Deus, R. miserere nobis.                 

MARÍN:   Pater canis meus... comerá con nobis

 LATÍN; V. Fili Redemptor mundi Deus, R. miserere nobis 

MARÍN:   Fila arenque boquereus... comeremos nobis

 LATÍN: V. Spiritus sancte Deus, R.miserere nobis.              

 MARíN:   Espititu vinum lagereus... beberemos nobis

 LATÍN: V. Sancta Trinitas, unus Deus, R. miserere nobis.   

MARÍN: Santas pingas stomacus meus... e tamén con nobis

LATÍN: Sancta Maria,...ora pro nobis                                       

MARÍN: Santa sardiña...comeremos nós

 LATÍN: Sancta Dei Genitrix,                                                

MARÍN: Santa jerla arequis... eso para vós

 LATÍN:Sancta Virgo virginum,                              

MARÍN: Santa Virgo lura... eso para vós

LATÍN: Mater Christi,                                                          

MARÍN:  Mater Sanmartiño...comeremos nós

 LATÍN: Mater Divinæ Gratiæ,                                            

MARÍN: Mater divina raia... comeremos nós

 LATÍN: Mater purissima,                                                        

MARÍN: Mater anguila... comeremos nós

 LATÍN: Mater castissima,                                                       

MARÍN: Mater pescadilla... comeremos nós

 LATÍN: Mater inviolata,                                                        

MARÍN: Mater rabada...comeremos nós

LATÍN: Mater intemerata,                                                

MARÍN: Mater peixe-espada... eso para vós

LATÍN: Mater Inmaculata,                                             

MARÍN: Mater peixe-gata... eso para vós.

LATÍN: Mater amabilis,                                                  

MARÍN: Mater chibardes... eso para vós

LATÍN: Mater admirabilis,                                               

MARÍN: Mater lumbrigantes... comeremos nós

 LATÍN: Mater boni consilii,                                              

MARÍN: Mater mixilones... eso para vós

 LATÍN: Mater Creatoris,                                           

MARÍN: Mater camaronis... comeremos nós

 LATÍN: Mater Salvatoris,                                                                                 

 LATÍN Virgo prudentissima,                                           

MARÍN: Virgo birbiricho...eso para vós

LATÍN: Virgo veneranda,

MARÍN: Virgo vianda... eso para vós

 LATÍN: Virgo prædicanda,                                                  

MARÍN: Virgo pescada.... comeremos nós

  LATíN:Virgo potens,                                                         

MARÍN: Virgo ollomoles...comeremos nós

 LATÍN Virgo clemens,                                                    

MARÍN: Virgo percebes...comeremos nós

 LATÍN:Virgo fidelis,                                                  

MARÍN:Virgo jurelis... eso para vós

 LATÍN: Speculum iustitiæ                                            

 MARIN: Speculum tuniña... eso para vós

 LATÍN: Sedes sapientiæ,                                         

MARÍN: Sedes sabenia...eso para vós

LATÍN: Causa nostræ lætitiæ,                                

MARÍN: Causa estra robaliza...comeremos nós

 LATÍN: Rosa Mystica,                                                
 MARÍN: Vas peixe rañorte...comeremos nós

  MARÍN:  Vas insigne longueironis... eso para vós

 LATÍN:Turris davidica,                                              

MARÍN: Turris corbina... eso para vós

 LATÍN: Turris eburnea,                                                

MARÍN: Turris trucha...comeremos nós

LATíN: Domus aurea,                                                   

MARÍN: Domus piarda...eso para vós

 LATÍN: Ianua Cæli,                                                     

MARÍN: Federis maga..... eso para vós 

MARÍN: Yanna solla...  eso para vós

 LATÍN: Stella matutina,                                   

MARÍN: Estela marina...eso para vós                                                

 LATÍN: Salus infirmorum,                                      

 MARÍN: Salus lampreorum...comeremos nós

LATÍN:  Refugium peccatorum                              

MARÍN: Refugium langostorum...comeremos nós

LATÍN: Consolatrix afflictorum,                               

MARÍN: Consolatrix centollorum... comeremos nós

 LATÍN: Auxilium christianorum,                              

MARÍN:  Auxilium cangrexorum... eso para vós

LATÍN: Regina angelorum,                                         

MARÍN: Regina lorchorum... eso para vós

 LATÍN: Regina patriarcharum,                                   

MARÍN: Regina patiladum... eso para vós

LATÍN: Regina prophetarum,                              

 MARÍN: Regina abadexorum... comeremos nós

LATíN: Regina apostolorum,                                     

MARÍN: Regina prago... eso para vós

LATÍN: Regina martyrum,                                        

MARÍN: Regina ballenorum... eso para vós

 LATÍN: Regina confessorum,                                    

MARÍN: Regina fiunchum... eso para vós

 LATÍN: Regina virginum,                                               

MARÍN: Regina muxorum bonum... eso para vós

LATÍN: Regina sanctorum omnium,                               

MARÍN: Regina sacristisimi peixesapi... eso para vós

LATÍN: Regina sine labe originali concepta,                    

MARÍN: Regina rabia perfecta... eso para vós

LATÍN: Regina in cælum assumpta, Regina Sacratissimi Rosarii,

 LATÍN:V. Agnus Dei, qui tollis peccata mundi,                

MARÍN: CANTUS OLLOS MOLIS MANDUCATA MUNDI

 LATíN: R. Parce nobis, Domine.                                                                  

MARíN: HABIS FAMIS, DOMINE

LATÍN: V. Agnus Dei, qui tollis peccata mundi,                 

MARÍN:  CANTUS OLLOS MOLIS MANDUCATA MUNDI

LATÍN: R. Exaudi nobis, Domine.                                                                 

MARÍN: BOCADUS CARUS, DOMINE

LATÍN: V. Agnus Dei, qui tollis peccata mundi,                  

MARÍN: CANTUS OLLOS MOLIS MANDUCATA MUNDI

LATíN: R. Miserere nobis.                                                                             

MARÍN: MISERIA INTER NOBIS

Concede nos, fámulos tuos quǽsumus Dómine Deus, perpetua mentis et córporis sanitáte gaudére,     

MARÍN: (Só frailes)

 FUTIS RENEGAMUS CUN BOLA DE MISTOS

 LATÍN: et gloriósa beatæ Maríæ semper Vírginis intercessione,    

  a præsenti liberári tristitia, et æterna pérfrui lætitia.   

MARÍN: et sardinam sardinorum manducatemus, et merlusan,

 congrius para buches meus, e vos non manducaris sardinorum.

LATÍN: Per Christum Dóminum nostrum.                                                  

R. Amen                                                                                            

MARÍN: (Só frailes) NÓS TAMÉN

A BENDICIÓN DE FRAY CARALLÁS:

CELA, RABUÑAGATOS E CONA DE VELLA.

            (frailes e bispo): A MEEER...DA...

 Bispo:  Avechuchos, Choradeee!


Ningún comentario:

Publicar un comentario