luns, 22 de setembro de 2025

LITTERAE ET NUMERI

Quinque lupuli sunt lupae,

quinque lupuli tras motum scopae!

Quinque sunt, quinque habebat,

 magis parvulo mamulam tenebat!


Quinque lupuli sunt lupae,

quinque lupuli tras motum scopae!

quinque sunt, quinque amabat,

 nigros et albos omnes curabat!


DE NUMERIS ET LITTERIS

domingo, 21 de setembro de 2025

EGO IULIA SUM



ANNO a. C. LXVII. 

TOTA GALLAECIA EST DIVISA IN PARTES DIVERSAS, A ROMANIS OCCUPATA EST… TOTANE?  MINIME! 

Avete amici et amicae! Ego Iulia sum.


 Ego in Gallaecia nata sum. Gallaecia in Hispania est, Hispania paeninsula est, sed tota paeninsula romana non est. 

Ego puella gallaeca et quoque puella romana sum, nam patrem et matrem romanos habeo, sed mea mater morta est....

Hodie Romam veni. Familia romana patrem, matrem, filios filiasque habet, sed ego familiam consuetam* non habeo.



Cur Romam veni**?


Ego Romae cum familia romana vivere volo***. Magnum secretum habeo et cum secreto de mea matre Romam iter fecit. Secretum meae vitae sapere volo. 

*consuetam: acostumada.
**veni: cheguei.
***volo: quero

( CONTINUABIT)

mércores, 17 de setembro de 2025

QUID EST?

QUID EST?

 CULTURA:

QUID STUDIUM LINGUAE LATINAE EST? ( Que cousa é o estudio do latín?)




Quaestiones:


A- RESUMITE: Resume en galego os contidos dos distintos apartados ou títulos que se comentan neste vídeo: 

- QUE É O LATÍN?


 


- TIPOS DE LATÍN


 


- A EXPANSIÓN DO LATÍN


 


- AS LINGUAS ROMANCES


 


- OS ROMANOS E OS GREGOS


 

ET LINGUA: 

B) Detente logo: Copia e comenta a seguinte cita do poeta Horacio que aparece traducida no vídeo:

              Graecia capta ferum victorem cepit et artes intulit in agresti Latio.



- ROMA ET  MUNDUS MODERNUS


- O LATÍN E O CASTELÁN 


 Cres que podemos afirmar o que se di da súa relación co castelán, pero en lugar do castelán sobre o galego? *

- O COÑECEMENTO DO LATÍN, PARA QUE SERVE?




UN SEGUNDO VÍDEO QUE FALA DO ALFABETO LATINO: 


ACTIVIDADE:

ESCRIBE o alfabeto galego ten 23 letras e 6 dígrafos (ch, gu, ll, nh, qu, rr).


ESCRIBE o alfabeto do castelán ten 27 letras e 5 dígrafos. 


ESCRIBE o alfabeto latino e compáraos cos que usamos nós:

 

ACTIVIDADE EXTRA: 

*Poderiamos realizar unha versión do primeiro vídeo en lingua galega? Prazo de presentación:15 días. 

mércores, 10 de setembro de 2025

IN MEMORIA NOSTRA FORTUNA

Ubi est? In vila Marini est. 

Avete, alumnae et alumni linguae latinae!

Ego vester magister linguae latinae sum.

Hodie prima aula linguae latina incipit.

Hector mihi nomen est.  


LINGUA:

I- SALUTATIONES.  Duo modi salutandi, modo singulari et modo plurali: 

 - Modo singulari: AVE aut SALVE, 

(scriptum in lingua gallaeca: Ola!  ad unam personam) 

- Modo plurali: AVETE aut SALVETE! 

(scriptum in lingua gallaeca: Ola!  duabus aut pluribus personis)


Modo singulari: VALE  

(scriptum in lingua gallaeca: Adeus! ad unam personam) sed

Modo plurali: VALETE 

(scriptum in lingua gallaeca: Adeus! duabus aut pluribus personis.


II- VERTERE SALUTATIONES IN LINGUAM GALLAECIAE

Ave,  Caesar...  et  ave, Claudia...   Avete Caesar et Claudia

Vale Marcus...  et.  vale, Valeria...     Sed   valete, Valeria et Marcus,

 

Ave, mei alumne... / Salve, mea alumna, sed  avete alumnae et alumni! 

Vale, mea alumna, sed valete meae alumnae!


Avete,  mei amici.  Avete, meae amicae,           

Ave, mea amica ,             

Vale, mei amice, 

Valete, meae alumnae et mei alumni,                          


III- QUID NOMEN EST TIBI? 

Hector mihi nomen est.


QUID NOMEN EST TIBI?

-  _________   mihi nomen est.      

GRATIAS TIBI AGO. (Grazas)

NIHIL EST (Non é nada, De nada)



IV- EGO SUM BENE, MEA ALUMNA,  QUOMODO VALES?

BENE aut MALE ?  

OPTIME aut PESSIME

VOS, MEAE ALUMNAE, QUOMODO VALETIS?

NOS SUMUS...


ET VOS, MEI ALUMNI, QUOMODO VALETIS?

NOS SUMUS...


V- ESTNE TU PUER AN PUELLA? 

Marcus: EGO SUM PUER.

Claudia: EGO SUM PUELLA. 

Caesar: EGO SUM PUER.

Valeria: EGO SUM PUELLA.


ESTISNE VOS PUERI AN PUELLAE?

Claudia et Valeria: NOS SUMUS PUELLAE.

Marcus et Caesar: NOS SUMUS PUERI


VI- UBI  TU HABITAS? UBI TU STUDES?

EGO IN VILA MARINI HABITO ET IN SANCTO NARCISO STUDEO. 


VII- TU MEUS DICIPULUS LINGUAE LATINAE ES?...  

CERTE, EGO TUUS DICIPULUS LINGUAE LATINAE SUM

TU MEA DISCIPULA LINGUAE LATINAE ES?

CERTE, EGO TUA DISCIPULA LINGUAE LATINAE  SUM 


MARCUS ET PETRUS  TUI DISCIPULI LINGUAE LATINAE SUMUS

CLAUDIA ET LAURA TUAE DISCIPULAE LINGUAE LATINAE SUMUS


VIII- PROBA TU FABULARE PRIMUM COLLOQUIUM


CULTURA: 

I- IN MEMORIA NOSTRA FORTUNA

Procuramos un lema para este curso que  escribimos en latín, unha frase ben parecida tamén en latín aparece no mesmo escudo do concello de Marín. Imos falar da memoria como SPECULUM HUMANITATIS, imos falar da nosa historia, tamén de cando Xulio César pasou por estas terras con afán de conquista. Feitos que nos van definindo e que teñen as súas pegadas no Marín de hoxe, no día a día.

QUAESTIONES:

1- Intenta unha tradución ao galego do lema do curso:

2- Fíxate na palabra FORTUNA porque é substancial para poder interpretar o que nos quere transmitir. Procura varios sinónimos desta palabra e comprobarás que poden ser ben diferentes uns doutros e polo tanto distintas as interpretacións do que queremos traducir. 


3- Fortuna é unha palabra que vén doutra palabra latina fors: (adverbio) quizás/ fors: (substabntivo feminino) sorte, azar, casualidade... O significado un tanto ambigüo da palabra leva a calificar a palabra como variable, boa ou mala fortuna, lévanos a unha incertidume.  Un tópico literario ben antigo que subliña esa ambigüidade: Fortuna mutabile  Intenta explicar ti agora este tópico coas túas palabras.

A roda da Fortuna, representación medieval.

4- Observa agora estes versos en latín medieval que personifican á fortuna mutabilis, caprichosa: Intenta unha tradución ao galego e a súa interpretación: 


O Fortuna,

velut luna

statu variabilis,

semper crescis

aut decrescis; 

Un exemplo de uso do tópico en textos de literatura modernas: Jorge Manrique


II- QUAE MATER LINGUAE LATINAE EST?  

III- PRIMA LECTIO LINGUAE LATINAE


mércores, 3 de setembro de 2025

Un dicionario de Latín/ Galego para empezar

 DICIONARIO LATÍN-GALEGO

Todo idioma é un mundo. E un dicionario é sempre unha porta aberta a ese mundo. Pero para consultar e usar con axilidade un dicionario debes saber algo máis que as palabras se colocan por orde alfabética. Para manexar este dicionario terás que ir interiorizando algunha das regras gramaticais máis básicas que che permitan distinguir  os distintos tipos de palabras como verbos, substantivos ou adxectivos de palabras variables máis específicas como os pronomes ou doutras invariables (preposicións, adverbios ou conxuncións).